تفاوت ‌های 4K و UHD را بهتر بشناسیم

با فراگیر شدن محتوای4K  همچنین ارزانتر شدن دوربین‌ ها و تلویزیون‌ هایی که قابلیت ضبط و پخش این محتوا را دارند، بررسی و بیان تفاوت‌ های UHD و 4K ضروری به نظر می‌رسد. در این مقاله سعی داریم با بررسی استاندارد‌ های ذکر شده خریداران را از سردرگمی ایجاد شده نجات دهیم.

برخلاف استاندارد‌های گذشته مثل Full HD و HD که با یک عنوان معرفی شده و توسعه یافتند، سازندگان تلویزیون و دوربین، شرکت‌های فیلم سازی و کارشناسان فناوری از جدیدترین استاندارد تولید محتوای چندرسانه‌ای با دو عنوان4K  و UHD نام می‌برند، که باعث سردرگمی زیادی در خریداران و مشتریان شده‌ است. در حالی که دو عنوان ذکر شده با یکدیگر متفاوت هستند و از ابتدا نیز برای مقاصد مختلف توسعه داده شده‌اند.

4K در برابر  UHD

می‌توان بزرگترین تفاوت دو عنوان بالا را بدین گونه بیان کرد.  4Kاستاندارد سینما و تولیدکنندگان محتوا و UHD استاندارد تولیدکنندگان صفحه ‌نمایش و تلویزیون و پخش ‌کنندگان محتوا است. برای بررسی دلیل تناقض به وجود آمده کمی به گذشته باز می‌گردیم و تاریخچه این دو استاندارد را مرور می‌کنیم.

واژه 4K توسط کنسرسیوم سینمای دیجیتال عنوان شد. کنسرسیومی متشکل از استودیوهای فیلم‌سازی که استاندارد تولید محتوا را تعیین می‌کند. رزولوشن تعریف شده برابر ۴۰۹۶ در ۲۱۶۰ پیکسل، ۴ برابر رزولوشن استاندارد قبلی تولید و ویرایش محتوا (2k یا ۲۰۴۸ در ۱۰۸۰ پیکسل)، است. واژه 4K نیز به معنی ۴ هزار پیکسل افقی است هم‌چنین با استفاده از JPEG2000 که عمق رنگ ۱۲بیت و بیت ‌ریت تا ۲۵۰ مگابیت بر ثانیه دارد، فشرده و پخش می‌شود.

UHD یا Ultra High Definition استاندارد ارتقا یافته Full HD است که رزولوشنی برابر ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ داشت.UHD رزولوشن قبلی را ۴ برابر کرده است و به عدد ۳۸۴۰ در ۲۱۶۰ رسیده است. همانطور که ملاحظه می‌کنید UHD و 4K متفاوت هستند و در حالی که تمامی تلویزیون ‌های موجود برچسب 4K را یدک می‌کشند، در واقع از رزولوشن UHD بهره می‌برند. با اینکه تعداد اندکی از پنل‌ های موجود از رزولوشن 4K و در نتیجه نسبت تصویر ۱.۹:۱ استفاده می‌کنند، اکثر تلویزیون‌ های موجود از استاندارد UHD و نسبت تصویر ۱.۷۸:۱ استفاده می‌کنند.

اما استفاده سازندگان تلویزیون از نام 4K به دلیل عدم آگاهی از تفاوت دو استاندارد ذکر شده نیست. بلکه به گفته خودشان به دلیل بازاریابی و فروش بهتر است. اخیراً نیز برای رفع کج ‌فهمی ایجاد شده از عبارت UHD 4K برای محصولات خود استفاده می‌کنند.

بد نیست بدانید که در واقع دو نوع رزولوشن تعریف شده برای استاندارد UHD وجود دارد، یکی ۳۸۴۰ در ۲۱۶۰ که به آن اشاره شد و دیگری ۷۶۸۰ در ۴۳۲۰، که اولی معادل 4K  و دیگری معادل استاندارد  8Kاست. ولی به احتمال قوی تا زمان فراگیر شدن استاندارد 8K نام آن به QUHD ((Quad Ultra HD تغییر خواهد کرد.

چرا از عبارت 2160P استفاده نکنیم؟

اما راه‌ حل نهایی برای این نام‌گذاری‌ های متعدد و گیج‌ کننده حذف عبارت 4K  و استفاده از 2160P است. پیشتر نیز سازندگان تلویزیون و تولیدکنندگان محتوا هر دو از نام‌ های اینچنینی که به معنی تعداد خطوط افقی در رزولوشن است، برای محصولات خود استفاده می‌کردند: مانند1080P  و720P  و576P .

اگرچه که خیلی دیر شده و تعداد زیادی تلویزیون با نام 4K وارد بازار شده است، ولی با همکاری چند تولید کننده بزرگ می‌توان این کج فهمی را که عموماً برای خریداران پیش می‌آید، رفع کرد

ویرایش و آماده سازی سند: مرتضی طالب پور